Yurisprudensiya 6 / 2021

Yurisprudensiya 6 / 2021

Ushbu sonda keyingi mavzular yoritilgan
Maqolalar bilan tanishib chiqish
PDF yuklash
MILLIY HUQUQIY TIZIMDA OMMAVIY HUQUQ RETSEPSIYASINING AYRIM NAZARIY-HUQUQIY MASALALARI

Axmedshayeva Mavluda Axatovna

Toshkent davlat yuridik universiteti “Davlat va huquq nazariyasi” kafedrasi professori, yuridik fanlar doktori

Annotatsiya
Maqolada huquqiy tartibga solish sohasida, ayniqsa, ommaviy huquq sohasida G‘arb tajribasidan postsotsialistik makon davlatlarining huquqiy qabul qilish amaliyoti masalalari hamda bu hodisa haqida olimlarning turli qarashlari tahlil qilinib, ularni umumlashtirishga harakat qilinadi. Ta’kidlanadiki, garchi olimlarning ushbu huquqiy hodisa va uning xususiyatlari haqida ko‘plab ta’riflari mavjudligiga qaramay, afsuski, huquqiy tartibga solishda xorijiy tajribani qabul qilish, o‘zlashtirish nazariyasi haligacha ishlab chiqilmagan…
MARKAZIY OSIYODA TEXNOLOGIK HUQUQ: 4-SANOAT INQILOBINING TEXNOLOGIK TARAQQIYOTIGA YONDASHUV

Younas Ammar

Xitoy fanlar akademiyasi ilmiy xodimi, Toshkent davlat yuridik universiteti xorijlik professori

Sadikov Maksudboy Abdulajonovich

Toshkent davlat yuridik universiteti o‘qituvchisi

Annotatsiya
Markaziy Osiyo olimlari birmuncha vaqtdan beri huquq va texnologiya o‘rtasidagi bog‘liqlikni o‘rganib kelmoqda. Zamonaviy Markaziy Osiyoning yuridik soha vakillari huquq, falsafa va texnologiya chorrahasida joylashgan tadqiqot ishlarini olib bormoqdalar. Markaziy Osiyo davlatlarida texnologiya ishlab chiqarishga nisbatan texnologiyalarni boshqa davlatlarning texnologik gigantlaridan import qilish yuqori…
DAVLAT BOSHQARUVINI NOMARKAZLASHTIRISH KONSEPSIYASIDA PRINSIPLARNING TUTGAN O‘RNI

Umarov Bekzod Azamatovich

Toshkent davlat yuridik universiteti “Biznes huquqi” kafedrasi katta o‘qituvchisi

Annotatsiya
Mazkur maqolada hozirgi kunda davlat boshqaruvini modernizatsiyalashda nomar­kazlashtirishning tutgan o‘rni, nomarkazlashlashtirish tushunchasining mohiyatini anglash yuzasidan turli yondashuvlar, nomarkazlashtirishda davlat boshqaruvi prinsipi, davlatning boshqaruvga ta’sir etish usuli, boshqaruv rejimi, davlat hokimiyati va davlat boshqaruvini tashkil etish shakli, shuningdek,…
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA TADBIRKORLIK FAOLIYATINI TARTIBGA SOLISH MUAMMOLARI

Muqumov Bobur Meliboy o‘g‘li

Toshkent davlat yuridik universiteti “Intellektual mulk huquqi” kafedrasi o‘qituvchisi

Annotatsiya
Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishga salbiy taʼsir ko‘rsatadigan dolzarb muammolar ko‘rib chiqilgan. Maqolada, tadbirkorlikni rivojlantirish raqobat muhitini yaratishga, mamlakatning investitsion jozibadorligining oshishiga, bu esa yashash uchun qulay shart-sharoitlarni yaratishda muhim ahamiyat kasb etishi taʼkidlangan. Muallif tomonidan tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirish masalalari bo‘yicha xorijiy tajriba tahlil qilingan…
HUKUMAT FAOLIYATINI PANDЕMIYA SHAROITIDA TASHKIL QILISH VA HUQUQIY TARTIBGA SOLISH MASALALARIGA OID MULOHAZALAR

Hoshimxonov Ahror Mo‘minovich

Toshkent davlat yuridik universiteti prorektori, yuridik fanlar nomzodi, dotsent

Annotatsiya
Ushbu maqolada hukumat faoliyatini pandemiya sharoitida tashkil qilish va huquqiy tartibga solish masalalariga oid mulohazalar berilgan. Normativ-huquqiy baza va boshqa ochiq manbalarning tahlili asosida turli huquqiy tizim va boshqaruv shakllariga ega bo‘lgan mamlakatlarda pandemiya sharotida hukumatning vakolatlari va majburiyatlarini takomillashtirish masalalari tahlil qilinadi…
QONUN USTUVORLIGINI TAʼMINLASHDA ZAMONAVIY MEXANIZMLARNING YARATILISHI

Muhammadiyev Ulugʻbek Islomovich

Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi Davlat xizmatlari agentligi direktori

Xayitov Xushvaqt Saparbayevich

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasi kafedra mudiri, yuridik fanlar doktori, dotsent

Annotatsiya
Maqolada qonun ustuvorligini taʼminlashda zamonaviy mexanizmlarning yaratilishi haqida soʻz yuritilib, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan maʼmuriy islohotlarning mazmuni aniq misollar bilan ochib berilgan. Davlat xizmatlarini koʻrsatish va davlat boshqaruvini raqamlashtirish yoʻnalishidagi oʻzgarishlar tahlil etilib, uning samaradorlikni taʼminlashdagi oʻrni koʻrsatilga..
О‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI FUQAROLIK KODEKSINING YANGI TAHRIRI LOYIHASIDA “FUQAROLIK QONUNCHILIGI”GA OID YANGILIKLARNING ILMIY-NAZARIY TAHLILI

Imomov Nurillo Fayzullayevich

Toshkent davlat yuridik universiteti kafedra mudiri, yuridik fanlar doktori, professor

Annotatsiya
Ushbu maqolada О‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi yangi tahriri loyihasining “Fuqarolik qonunchiligi” nomli 1-bobining ilmiy-nazariy tavsifi berilgan. Loyiha bilan FKga kiritilishi taklif etilayotgan о‘zgartirish muallifning talqinida ilmiy jihatdan asoslashga harakat qilingan…
MAS’ULIYATI CHЕKLANGAN JAMIYATI ISHTIROKCHILARINING UMUMIY YIG‘ILISHINI CHAQIRISH VA BU TOIFADAGI NIZOLARNI HAL QILISHNING AYRIM MASALALARI

Saidov Maqsudbеk Norboyеvich

Toshkеnt shahar sudi raisi o‘rinbosari, Toshkеnt shahar sudining iqtisodiy ishlar bo‘yicha sudlov hay’ati raisi

Annotatsiya
Maqolada korporativ boshqaruv tushunchasi, uning turlari, bir-biridan farqli jihatlari, jamiyat boshqaruvining oliy organi, umumiy yig‘ilishida ulush egalarining ishtirok etishi orqali huquqlarini amalga oshirishi, ularning huquqiy kafolatlari, ishtirokchilarning huquqlarini amalga oshirish jarayonida vujudga kеlishi mumkin bo‘lgan ayrim muammolar,…
O‘ZBEKISTONDA MUALLIFLIK HUQUQI BO‘YICHA MULKIY HUQUQLARNI JAMOAVIY BOSHQARUV TASHKILOTLARININNG VUJUDGA KELISHI VA RIVOJLANISHI

Yakubova Iroda Bahramovna

Toshkent davlat yuridik universiteti “Intellektual mulk huquqi” kafedrasi dotsenti v.b., PhD

Annotatsiya
Mualliflik huquqini himoya qilish institutini tashkil etish tarixi, jamoaviy boshqaruv tashkilotlarining vakolatlari, funksiyalari va ularning turlari, mualliflik huquqini jamoaviy boshqarish va vakillik tushunchasi o‘rtasidagi farq bilan bog‘liq masalalar ko‘rib chiqiladi…
QAYTA TASHKIL ETILAYOTGAN YURIDIK SHAXS KREDITORLARINING HUQUQLARINI HIMOYA QILISH MEXANIZMLARINING UMUMIY TAVSIFI

Qutlimuratov Farxad Qalbayevich

Qoraqalpoq davlat universiteti mustaqil izlanuvchisi, yuridik fanlar nomzodi, dotsent

Annotatsiya
Yuridik shaxslarni qayta tashkil etishda uning kreditorlari huquqlarining himoya qilinganligi va manfaatlarining ta’minlanganligi asosiy masalalardan biri sanaladi. Chunki, yuridik shaxs qayta tashkil etilishi asosan kreditorlarning manfaatlariga ta’sir kо‘rsatadi va ular huquqlari amal qilishini xavf ostiga qо‘yadi…
ARBITRAJ MUHOKAMASIDA YURISDIKSIYANING MAVJUD EMASLIGI VA UNING HUQUQIY OQIBATLARI

Bahramova Mohinur Bahramovna

Toshkent davlat yuridik universiteti “Intellektual mulk huquqi” kafedrasi katta o‘qituvchisi, yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori (PhD)

Annotatsiya
1996-yildagi “Arbitraj to‘g‘risida”gi Qonunga ko‘ra, sud ishini to‘xtatib turish to‘g‘risidagi so‘rov unga nisbatan ish qo‘zg‘atilgan shaxs ishi bo‘yicha asosli javob berish uchun har qanday choralar ko‘rgunga qadar va tegishli texnik yutuqlar (har qanday taklif) huquqiy tartib-qoidalar bilan tan olingandan keyin amalga oshirilishi kerak…
KORPORATIV NIQOBLARNI OLIB TASHLASH KONSEPSIYASI VA UNI O‘ZBEKISTON KORPORATIV HUQUQIDA TAKOMILLASHTIRISH MASALALARI

Ibrohimov Azimjon Abdumo‘min o‘g‘li

Toshkent davlat yuridik universiteti “Fuqarolik huquqi” kafedrasi o‘qituvchisi

Annotatsiya
Korporativ huquq asosini tashkil etuvchi prinsip yuridik shaxsning shaxsi, mol-mulki va javobgarligi unda ishtirok etuvchi shaxslar shaxsi, mol-mulki va javobgarligidan ajratilganligini nazarda tutadi. Biroq cheklangan javobgarlik imkoniyatini suiiste’mol qiladigan ayrim shaxslar faoliyati natijasida kreditorlar manfaatlariga zarar yetish xavfi tug‘iladi. Shu nuqtayi nazardan rivojlangan mamlakatlar korporativ huquqida “korporativ niqoblarni olib tashlash (снятие корпоративной вуали)” institutiga murojaat etish amaliyoti joriy etilgan…
DAVLAT EKOLOGIK SIYOSATINING QONUNCHILIK ASOSLARI: TIZIMI, TASNIFI VA KODIFIKATSIYA MUAMMOLARI

Fayziyev Shuhrat Xasanovich

Toshkent davlat yuridik universiteti professori, yuridik fanlar doktori

Annotatsiya
Ushbu maqolada davlatning ekologik siyosatini ta’minlashda qonun hujjatlarining roli va ahamiyati ko‘rib chiqiladi. Ilmiy-huquqiy hukmlar asosida davlat ekologik siyosatining quyidagi asosiy yo‘nalishlari asoslab berilgan: atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va aholining ekologik xavfsizligini ta’minlash….
O‘SIMLIK DUNYOSINI MUHOFAZA QILISHDA JAMOATCHILIK NAZORATINI HUQUQIY TA’MINLASH MASALALARI

Maxkamov Durbek Nematovich

Toshkent davlat yuridik universiteti dotsenti, yuridik fanlar nomzodi

Annotatsiya
Mazkur maqolada o‘simlik dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanishda jamoatchilik nazoratini amalga oshirish holati va tartibi, qonunchilik tahlili, amaliyotdagi holat yuzasidan ilmiy-nazariy munosabat bildirilgan. Konstitutsiyaning o‘simlik dunyosi muhofazasidagi o‘rni va bunda jamoatchilik nazoratining ta’siri borasida farazlar bayon etilgan. Jamoatchilik nazoratining usullari va amalda qo‘llanilishi jarayonlari aniq misollar orqali ifodalangan….
ATROF-MUHITNI MUHOFAZA QILISH SOHASIDA EKOLOGIK NORMATIVLARNI O‘RNATISHDA IJTIMOIY SHERIKLIKNING ROLI (HUQUQIY JIHAT)

Rajabov Nariman Sharifbayevich

Toshkent davlat yuridik universiteti “Ekologiya huquqi” kafedrasi dotsenti, yuridik fanlar nomzodi

Annotatsiya
Mazkur ilmiy maqolada atrof-muhitni muhofaza qilish sohasidagi ijtimoiy sheriklikning ayrim masalalari, xususan, atrof-muhitni muhofaza qilish sohasidagi maxsus vakolatli davlat organlarining ekologik me’yor (normativ) larni ishlab chiqish, tasdiqlash va o‘rnatish, ularga barcha subyektlar tomonidan rioya etilishini ta’minlash bo‘yicha faoliyatida ushbu sheriklikning ahamiyati ko‘rib chiqilgan…
O‘ZBEKISTONDA ADVOKATLIK INSTITUTI MUSTAQILLIGINI TA’MINLASHNING TASHKILIY VA MUAMMOLI JIHATLARI

Mamayeva Makbal Nurjanovna

Toshkent davlat yuridik universiteti mustaqil izlanuvchisi

Annotatsiya
Ushbu maqola O‘zbekiston Respublikasida advokatura mustaqilligi tashkiliy tamoyillarini ta’minlash bo‘yicha ishlarning bugungi holatiga nisbatan mualliflik tahlilidan iborat. Mavjud fikr-mulohazalarni o‘rganish, qonun hujjatlarini tahlil qilish, shuningdek, ayrim xorijiy mamlakatlar tajribasi bilan tanishish asosida muallif O‘zbekistonda advokatlik faoliyatini o‘zini o‘zi boshqarish va o‘z-o‘zini tashkil etish tamoyillari yetarlicha samarali amalga oshirilmasligi, davlat, xususan…
SUD QARORLARINING PREYUDITSIAL AHAMIYATI

Uralov Sarbon Sardorovich

Toshkent davlat yuridik universiteti “Jinoyat-protsessual huquqi” kafedrasi o‘qituvchisi

Annotatsiya
Ushbu maqolada jinoyat-protsessual qonunchiligida mavjud bo‘lgan sud qarorlari xususida ilmiy izlanishlar aks ettirilgan. Jinoyat ishlari bo‘yicha sud qarorlarining dalil sifatida tan olinishi, boshqa sudlar uchun ham, dastlabki tergov va surishtiruv organlari uchun ham qat’iy ekanligi ko‘rsatilgan. Amaldagi jinoyat-protsessual qonunchiligimizda preyuditsiya instituti mavjud emas…
ADVOKATLIK FAOLIYATINI TASHKIL ETISHNING NAZARIY-HUQUQIY ASOSLARI

Mallayev Normamat Ramazanovich

Termiz davlat universiteti dotsenti, yuridik fanlar nomzodi

Ergashev Bahodir Abdurasulovich

Termiz davlat universiteti 5A240101 – Advokatlik faoliyati mutaxassisligi magistranti

Annotatsiya
Mazkur maqolada Respublikamizda advokatura instituti samaradorligini tubdan oshirish, bu borada soha qonunchiligining tegishlicha takomillashtirishning ijobiy samarasi asosida bu sohani rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlaridan kelib chiqib, mazkur sohani tadqiq etish zarurati mavjudligi asoslangan…
EKOLOGIYA SOHASIDAGI JINOYATLAR OBYEKTIV BELGILARI VA O‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI: TAHLIL VA TAKLIF

Xudaykulov Feruzbek Xurramovich

Toshkent davlat yuridik universiteti “Jinoyat huquqi, kriminologiya va korrupsiyaga qarshi kurashish” kafedrasi dotsenti v.b, yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori (PhD)

Annotatsiya
Mazkur maqolada tadqiq etishning mantiqiylik, tizimlilik, mantiqiy-yuridik, qiyosiy-huquqiy metodlaridan keng foydalanilgan. Jumladan, birinchi navbatda ekologiya sohasidagi jinoyatlar tushunchasi, umumiy xarakterdagi egologik jinoyatlar va maxsus ekologik jinoyatlar, mazkur jinoyatlar belgilari to‘g‘risidagi olimlarning fikr-mulohazalari, jinoyatning ijtimoiy xavflilik, qonunga xiloflilik, ayblilik va jazoga sazovorlik kabi belgilari haqida atroflicha bayon qilingan…
OZODLIKDAN MAHRUM QILISH JAZOSINI O‘TAB CHIQQAN VOYAGA YETMAGANLARNING POST-PENITENSIAR ADAPTATSIYASINI TA’MINLASHNI TAKOMILLASHTIRISH

Saloxova Sarvinoz Sadriddin qizi

O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi xodimi, Toshkent davlat yuridik universiteti mustaqil izlanuvchisi

Annotatsiya
Maqolada muallif tomonidan ozodlikdan mahrum qilish jazosini o‘tab chiqqan hamda jazoni ijro etish muassasalaridan ozod etilgan voyaga yetmagan sobiq mahkumlarning post-penitensiar adaptatsiyasini ta’minlash bilan bog‘liq masalalar tahlil qilingan. Xususan, post-penitensiar adaptatsiya tushunchasining mazmun-mohiyati, jazoni ijro etish muassasalaridan ozod etilgan shaxslarning post-penitensiar adaptatsiyasini ta’minlashning asosiy maqsadi va o‘ziga xos xususiyatlari yoritib o‘tilgan…
AYRIM ХORIJIY MAMLAKATLAR JINOYAT QONUNLARIDA O‘ZBOSHIMCHALIK UCHUN JAVOBGARLIK

Mamajanov Abrorbek Mirabdullayevich

Toshkent davlat yuridik universiteti mustaqil izlanuvchisi

Annotatsiya
Respublikamizda amalga oshirilayotgan islohotlardan ko‘zlangan asosiy maqsad yurtimizda yashayotgan har bir insonning farovon hayot kechirishi uchun shart-sharoit yaratishdan iborat. Qabul qilinayotgan barcha qonunlar fuqarolarning huquq va erkinliklari, qonuniy manfaatlari, shaʼni, qadr-qimmati, ozodligini himoya qilishga qaratilgan…
TERGOV QILISHGA YOKI SUD ISHLARINI HAL ETISHGA ARALASHISH JINOYATINING UMUMIY TAVSIFI

Anorboyev Murodjon Raxmanqul o‘g‘li

Toshkent davlat yuridik universiteti “Jinoyat huquqi, kriminologiya va korrupsiyaga qarshi kurashish” kafedrasi doktoranti

Annotatsiya
Maqolada O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksi 236-moddasida nazarda tutilgan “Tergov qilishga yoki sud ishlarini hal etishga aralashish” jinoyatlariga doir qabul qilingan qonun hujjatlarini tahlil qilishga bag‘ishlangan. Muallif tomonidan ushbu qonun hujjatlarini tasniflash, sharhlash va ushbu masala mohiyatiga aloqador jihatlar ochib berilgan hamda…
JINOYAT PROTSESSIDA SHAXSNING HUQUQLARINI TA’MINLASH KAFOLATI SIFATIDA AYBNI TAN OLISH TO‘G‘RISIDAGI KELISHUV

Bazarova Dildora Baxadirovna

Toshkent davlat yuridik universiteti “Jinoyat-protsessual huquqi” kafedrasi mudiri, yuridik fanlar nomzodi, professor

Annotatsiya
Maqolada aybni tan olish to‘g‘risidagi bitimni aniqlash va tuzish, jinoyat protsessini soddalashtirish bo‘yicha munosabatlarni tartibga solish, jinoyat protsessi doirasida shaxs manfaatlarini himoya qilish masalalari tahlil qilinadi. Muallif jinoiy javobgarlik to‘g‘risidagi kelishuv instituti allaqachon keng qo‘llanilayotgan davlat sifatida AQShning ijobiy tajribasi va bu tajribani O‘zbekiston Respublikasi sharoitida qo‘llash imkoniyatlarini tahlil qiladi…
DASTLABKI TERGOVDA QO‘LLANILAYOTGAN AXBOROT-KOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARI TUSHUNCHASI VA UMUMIY TAVSIFI

Primov Baxtiyor Olim o‘g‘li

Toshkent davlat yuridik universiteti doktoranti

Annotatsiya
Maqolada dastlabki tergovda qo‘llanilayotgan axborot-kommunikatsiya texnologiyalari tushun­chasi va umumiy tavsifi ijobiy va salbiy taraflari ko‘rib chiqiladi. Qayd etilishicha, jamiyatdagi umumiy raqamlashtirishni hisobga olgan holda, kelajakda jinoiy ish yuritish jiddiy o‘zgarishlarga duch keladi…
XALQARO NIZOLARNI TINCH YO‘L BILAN HAL ETISH VOSITASI SIFATIDA XALQARO TERGOV KOMISSIYALARI AHAMIYATI VA TUSHUNCHASI

Egamberdiyev Dilshod Alisherovich

Toshkent davlat yuridik universiteti “Xalqaro huquq va inson huquqlari” kafedrasi katta o‘qituvchisi

Annotatsiya
Dunyo hamjamiyatida sodir bo‘layotgan turli voqea va hodisalar shundan dalolat bermoqdaki, xalqaro huquqiy munozaralar atrofida tergov komissiyalarini tuzish va ularning faoliyatini o‘rganish bilan bog‘liq asoslar ilmiy va siyosiy munozaralarga sabab bo‘lmoqda. Chunki mazkur faoliyat 10 yoki 20-yil ilgari tuzilgan komissiyalarga qaraganda hozir tez-tez tuzila boshlandi…
ZAMONAVIY XALQARO HUQUQDA DAVLATLAR O‘RTASIDAGI YAXSHI QO‘SHNICHILIK PRINSIPINING AYRIM MASALALARI BORASIDA

Kozakov Bekzod Abdulboqiyevich

Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti mustaqil izlanuvchisi

Annotatsiya
Ushbu maqolada muallif zamonaviy xalqaro huquqda yaxshi qo‘shnichilik prinsipiga doir masalalarni tahlil qiladi. Tanlangan mavzuning dolzarbligi shu bilan izohlanadiki, O‘zbekistonning hozirgi faol tashqi siyosatida yaxshi qo‘shnichilik munosabatlarini amalga oshirish tashqi siyosiy faoliyatning ustuvor yo‘nalishlaridan biri sifatida belgilangan…
INSON HUQUQLARI UMUMJAHON DEKLARATSIYASIDA INSON HUQUQLARIGA OID AYRIM MASALALAR

Suvanov Sardor Baxadirovich

Sirdaryo viloyat Guliston tumanlararo ma’muriy sudining sudyasi

Annotatsiya
Mazkur maqolada Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasida belgilangan inson huquqlarini himoya qilishga qaratilgan normalar tahlil qilindi. Deklaratsiyada nazarda tutilgan fuqarolik va shaxsiy huquqlar, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlar Konstitutsiyamiz asosida batafsil muhokama etildi…